Jak obliczyć marżę? Sprawdź, jakie ma znaczenie dla Twojego biznesu!

Marża to różnica pomiędzy ceną, po jakiej sprzedajesz dany produkt lub usługę, a kosztem ich nabycia lub wytworzenia. Innymi słowy, marża to Twój zysk uzyskiwany na każdej sprzedanej rzeczy. Marżę można wyrazić zarówno w wartościach bezwzględnych (np. 20 zł), jak i w ujęciu procentowym (np. 20%).

Na ustalenie marży największy wpływ ma producent, ponieważ zna dokładne koszty produkcji. Ustalając cenę, uwzględnia nie tylko koszty bezpośrednie (materiały, robociznę), ale także koszty pośrednie (marketing, dystrybucję) oraz oczekiwany zysk. Kolejną marżę ustala hurtownik, a następnie detalista, czyli właściciel sklepu lub punktu usługowego, który również ustala swoją marżę, biorąc pod uwagę m.in. koszt zakupu produktów z hurtowni, wydatki związane z prowadzeniem punktu. Wysokość marży zależy m.in. od kosztów produkcji, popytu i podaży, konkurencji oraz czynników zewnętrznych, takich jak galopująca inflacja.

Marża brutto a marża netto

Wyróżniamy dwa rodzaje marży: marżę brutto i marżę netto:

• Marża brutto uwzględnia jedynie koszty bezpośrednio związane z wytworzeniem lub nabyciem danego produktu lub usługi. Nie obejmuje ona natomiast kosztów pośrednich, takich jak czynsz, wynagrodzenia, reklama itp.

• Marża netto z kolei bierze pod uwagę wszystkie koszty ponoszone przez firmę w danym okresie, zarówno te bezpośrednie, jak i pośrednie. Marża netto pozwala zatem ocenić faktyczną dochodowość Twojej działalności.

Aby obliczyć marżę procentową, należy zastosować następujący wzór:

Marża procentowa = (Cena sprzedaży - Koszt zakupu) / Cena sprzedaży x 100%.

Przykład:

Jeśli kupisz towar za 80 zł, a sprzedasz go za 100 zł, to Twoja marża procentowa wyniesie:

Marża procentowa = (100 zł - 80 zł) / 100 zł x 100% = 20%.

Twoja marża na tym produkcie to 20%.

Narzut to wskaźnik określający, o ile procent cena sprzedaży produktu lub usługi przewyższa koszt ich nabycia lub wytworzenia. Innymi słowy, narzut pokazuje, jaka jest relacja pomiędzy Twoim zyskiem a kosztem zakupu. Podobnie jak w przypadku marży, narzut może być wyrażony w wartościach bezwzględnych lub w procentach.

Jak obliczyć narzut?

Aby obliczyć narzut procentowy, należy zastosować następujący wzór:

Narzut procentowy = (Cena sprzedaży - Koszt zakupu) / Koszt zakupu x 100%.

Wracając do poprzedniego przykładu, gdzie kupiłeś towar za 80 zł, a sprzedałeś za 100 zł, Twój narzut procentowy wyniesie:

Narzut procentowy = (100 zł - 80 zł) / 80 zł x 100% = 25%.

Twój narzut na tym produkcie to 25%.

Choć marża i narzut są ze sobą ściśle powiązane, stanowią dwie odrębne wartości, które się różnią:

1. Punktem odniesienia – marża jest liczona od ceny sprzedaży, natomiast narzut od ceny zakupu.

2. Wartością procentową – marża procentowa nie może przekroczyć 100%, podczas gdy narzut procentowy nie ma takiego ograniczenia.

3. Sposobem obliczania – marża to stosunek zysku do ceny sprzedaży, a narzut to stosunek zysku do ceny zakupu.

4. Zastosowaniem – marża jest częściej używana w raportach finansowych i analizach rentowności, podczas gdy narzut stosują na ogół mniejsze firmy do ustalania cen.

Wybór pomiędzy marżą a narzutem zależy od Twoich potrzeb i preferencji. Marża jest powszechnie stosowana, szczególnie w dużych firmach i raportach finansowych, ponieważ pozwala na kompleksową ocenę rentowności przedsiębiorstwa. Z kolei narzut częściej wykorzystują mniejsze przedsiębiorstwa do ustalania cen sprzedaży.

Pamiętaj, że marża daje Ci pełniejszy obraz dochodowości Twojej działalności, ponieważ uwzględnia wszystkie koszty, nie tylko te bezpośrednio związane z produktem. Natomiast narzut pozwala Ci skoncentrować się na samej relacji pomiędzy ceną sprzedaży a kosztem zakupu.

Zarówno marża, jak i narzut to kluczowe wskaźniki finansowe, które pomagają firmom w podejmowaniu świadomych decyzji biznesowych. Dzięki nim możesz przede wszystkim optymalizować ceny, ponieważ ustalenie odpowiedniej marży lub narzutu zwiększy Twoją konkurencyjność i zyski. Co ważne, analiza marży pozwala zidentyfikować produkty lub usługi, które przynoszą największy zysk w Twoim przedsiębiorstwie. Dzięki temu możesz skupić na nich swoje wysiłki marketingowe. Dzięki gruntownej analizie marży i narzutu możesz lepiej planować swoją przyszłość i podejmować trafne decyzje inwestycyjne.

Chcesz jeszcze lepiej planować swoje wydatki? Dowiedz się, czym jest zamawiarka dla gastronomii i dlaczego to rozwiązanie może być korzystne dla Twojego biznesu!

Czy możliwa jest sprzedaż ze 100% marżą?

Nie, sprzedaż produktu ze 100% marżą jest niemożliwa z matematycznego punktu widzenia. Aby marża wyniosła 100%, cena sprzedaży musiałaby być równa kosztowi zakupu pomnożonemu przez 2. Oznaczałoby to, że Twój zysk byłby równy cenie zakupu, co jest niemożliwe. Natomiast sprzedaż produktu ze 100% narzutem jest możliwa, jednak w praktyce trudno byłoby obronić tak wysoką cenę. Zazwyczaj narzut powyżej 50–60% uznawany jest za bardzo wysoki i może zniechęcać klientów.

Czy marża to to samo, co zysk?

Nie, marża nie jest tym samym, co zysk, chociaż są ze sobą ściśle powiązane. Zysk to całkowita kwota pieniędzy, która pozostaje firmie po odliczeniu wszystkich kosztów związanych z prowadzeniem działalności. Jest to różnica między przychodami a kosztami. Marża z kolei to stosunek zysku do ceny sprzedaży, wyrażony najczęściej w procentach. Pokazuje nam, jaka część ceny sprzedaży jest zyskiem.

Kiedy opłaca się obniżyć marżę?

Marżę opłaca się obniżyć w takich sytuacjach, jak: wejście na nowy rynek, chęć zwiększenia sprzedaży, likwidacja zapasów lub chęć zwiększenia konkurencyjności.

Kiedy warto podnieść marżę?

Podnoszenie marży nie zawsze jest wskazane, jednak może okazać się dobrym posunięciem w przypadku: wysokiej jakości produktu lub usługi, braku konkurencji, silnej i cenionej marki, wysokich kosztów produkcji czy planowanej inwestycji w rozwój.